گروه دانشگاه خبرگزاری فارس_ «وطن» در لغت‌نامه دهخدا یعنی «خانه، میهن و اقامتگاه، شهر و کشور» است؛ وطن برای خیلی از اسطوره‌‌‌ها تمثیل مادر و پدر است به عنوان مثال آقای تختی وطن را پدر و مادر خود می‌دانست و اعتقاد داشت «مملکت آدم مثل ننه بابای آدم می مونه، باید بمونیم و درستش کنیم.».
وطن مثل یک خانه می‌ماند، هرجای دنیا بروید ته دلتان برای وطنتان تنگ می‌شود؛ وطن یعنی عمق و اصالت، ریشه و شناسنامه یک ملت به گستردگی یک کشور.
البته گاهی افرادی به هر دلیل که خودشان می‌دانند مجبور به مهاجرت می‌شوند، مسؤولان نیز در هر دوره‌ای از میزان مهاجرت نخبگان ایرانی به کشورهای دیگر عدد و ارقام متفاوتی را بیان می‌کنند و هریک مدعی هستند که در دولت متبوعشان شرایط زندگی برای نخبگان بهتر شده و در نتیجه آمار مهاجرت نیز کاهش یافته است.
رکود دستمزدها، مدیریت ضعیف اقتصادی، بیکاری و ناامیدی در میان جوانان به عنوان دلایل مهاجرت برشمرده می‌شود، اما تعداد بسیاری از استعدادها نیز با وجود همین شرایط می‌مانند و میخواهند که وطن را بسازند.
از این رو در این گزارش با چند نفر از این نخبگان کشور در رابطه با مهاجرت به گفتوگو پرداختیم.
* از دانشجویان باید حمایت شود
با سید حسین میرعرب دانشجوی دکترای مهندسی صنایع که طرح پژوهشی تشخیص رباط صلیبی قدامی سالم و آسیب دیده با استفاده از پردازش تصاویر MRI توسط شبکه‌های عصبی را در دو دانشگاه تربیت مدرس و تهران انجام داده است، گفتوگو کردیم.
میرعرب درباره مهاجرت گفت: پیامبر اکرم(ص) فرمودند «دانش را فرا گیرید، گرچه در چین باشد؛ زیرا طلب دانش بر هر مسلمانى واجب است.» بنده کاملا موافق مهاجرت تحصیلی هستم ولی اگر می‌خواهید که دانشجویی مهاجرت نکند یا می‌خواهید دانشجویان مهاجرت کرده را برگردانید، بهتر است به این فکر باشیم که یک سری طرح‌هایی را بگذاریم و دانشجو را ترغیب و حمایت مالی و هزینه کنیم.
وی با بیان اینکه همه دانشجویان باید به طور تمام و کمال حمایت شوند، گفت: برخی دانشجویان با مشکلات مالی دست و پنجه نرم می‌کنند و نیاز مالی باعث افت کیفیت تحصیلی آن‌ها شده است، اگرچه در طول سالیان اخیر، ارتباط دانشگاه با صنعت بیشتر شده، اما هنوز به حد کفایت نرسیده و با رسیدن به بهینه‌ترین حالت ممکن فاصله زیادی دارد، در نهایت بهترین راه برای استفاده از علم فارغ‌التحصیلان داخلی و خارجی، فراهم کردن امکانات رفاهی و مادی و معنوی مختص به آن‌هاست که نیاز به تبادل نظر بین آن‌ها و مسؤولین وزارت علوم و وزارت بهداشت دارد.
* اولویت اول بنده خانواده است
وی اضافه کرد: برخی دانشجویان به فکر مهاجرت هستند، چه تحصیلی و چه غیرتحصیلی و البته که مهاجرت کردن هزینه‌بردار است. هم از منظر مالی مانند آزادسازی مدرک و گرفتن مدرک زبان و هم از منظر مشکل نظام وظیفه برای آقایان. قطعا که برای بنده نیز فرصت هست که مهاجرت کنم اما نیاز به یک پروسه طولانی مدت دارد، مثلا گرفتن مدرک زبان و انتخاب دانشگاه‌های معتبر و پروژه تحصیلی مناسب که همه آن‌ها نیاز به زمان و فکر دارد. علاوه بر همه این موارد، عوامل دیگری هم وجود دارد که برای بنده در اولویت است؛ از جمله خانواده که اولویت اول بنده است. ضمن اینکه برخی از دوستانم که مهاجرت کردند، به دلایل مختلفی دوباره به ایران بازگشته و علمشان را در اختیار مردم ایران گذاشتند.
میرعرب خاطرنشان کرد: بنده نیز می‌توانم بروم اما باید یک برنامه دوساله داشته باشم چراکه پروسه طولانی دارد اما یک سری فاکتورهای احساسی نسبت به سایر فاکتورها برایم در اولویت است. در آخر از مسئولین وزارتخانه‌ها و صاحبان صنایع خواهشمندم که مانند سایر نقاط جهان، توجه بیشتری به دانشجویان داشته و از پروژه‌های تحقیقاتی حمایت‌های مادی و معنوی بیشتری کرده و آن‌ها را در صنعت پیاده‌سازی کنند، چرا که علم و عمل دو بال پروازند و هر کدام ناقص و آسیب دیده باشد، پرواز به نتیجه نمی رسد.
حمید پاکباز متولد ۱۳۸۰ از استان کهگیلویه وبویراحمد شهر یاسوج و فارغ‌التحصیل کارشناسی مهندسی حرفه‌ای مکانیک خودرو از دانشکده فنی انقلاب اسلامی تهران و در حال حاضر دانشجوی کارشناسی ارشد مهندسی مکانیک گرایش تبدیل انرژی دانشگاه یاسوج است.
پاکباز در رابطه با نا امیدی‌ها و بن بست‌های زندگی خود گفت: ناامیدی‌ها در هر کاری و هر شرایطی ممکن است پیش بیاید، مهم صرف فعل خواستن است، مهم آن ایمانی است که شما به کارتان دارید و اینکه می‌توانید آن کار را انجام بدهید یا نباید انجام دهید به این‌ها بستگی دارد اما تیم ما هرگز ناامید نشد و موفقیت حاصل نتیجه تلاش و همدلی جمعی تیم بود. اساساً هر کاری بن بست‌ها و مشکلات خود را دارد اما در واقع مهندسان مکانیک به دنبال حل مسائل و چالش‌ها هستند، تا اینکه فرار از مسائل؛ ما بدون کاستن از توانایی‌ها در کنار تلاش کردیم و به نتیجه رسیدیم.
* خانواده‌‌ام اولویت اول و اصلی‌ام
سرواهرابی یکی دیگر از نخبگان کشور گفت: تعداد بسیاری از دوستانم مهاجرت کردند، اولویت اول و اصلی‌ام خانواده است. در ۸ سال جنگ تحمیلی پدر و امثال ۸ سال سختی نکشیدند که به راحتی میدان را خالی کنیم و پشت مقام معظم رهبری خالی شود. تمام تلاشم خدمت به کشورم هست و راه پدرم را ادامه خواهد داد.
با مریم شکوهی، عضو هیأت علمی دانشگاه فنی‌وحرفه ای زنجان در گروه کامپیوتر، طراح سامانه یکپارچه مدیریت پروژه‌های دانشجویی در دانشگاه علمی‌و کاربردی نیز گفتوگو کردیم.
* عرق خاص به دانشگاه فنیوحرفهای
شکوهی گفت: وابستگی سازمانی من فنی و حرفه‌ای است و یک عرق خاصی به این دانشگاه دارم، در سخنرانی مقام معظم رهبری هم به این مسأله تأکید شده است، اینکه این دانشگاه بسیار جای رشد دارد و مقام معظم رهبری از آن بسیار حمایت می‌کنند، فنیوحرفهای دانشگاه مهارت محور و کارآفرین است.
وی درباره طرحی که ارائه داده است، اظهار داشت: این پروژه اگر در دانشگاه فنیوحرفهای ایجاد شود به نخبه پروری و مهارت محوری دانشجویان کمک می‌کند. این طرح به گونه‌ای است که کشورهای دیگر هم می‌توانند آن را از ایران بخرد. من مخالف اینکه افراد مهاجرت کنند نیستم، چرا که اگر افراد به خارج بروند و آموزش ببیند و به وطن خود بیایند یک قوتی برای کشور است.
* باید بمانیم تا ایران را بسازیم
عضو هیأت علمی خاطرنشان کرد: حقیقتا همیشه بنده به دانشجویان خودم می‌گوییم که اگر شما می‌خواهید ایران همانند کشورهای خارجی شود باید ما آن را بسازیم و شما دانشجویان هستید که اینجا را درست می‌کنید همانطور که آدم‌های آنجا کشورشان را ساختند و پیشرفت کردند ما باید ایران خود را بسازیم.
مریم نیکو‌نژاد نیز دکترای ایمونولوژی از دانشگاه تربیت مدرس است که سال‌هاست در بخش پیوند بیمارستان شهید طالقانی فعالیت می‌کند، وی درباره عدم مهاجرتش گفت: هیچ جای دیگری مثل ایران این طرح رو پیش برد. چون یک بازوی این طرح بیمارها بودند و همکاری که بیمارها خیلی برای ما اهمیت داشت و من فکر می‌کنم هیچ جای دیگر جز ایران نمی‌توانستم انقدر همدردی و نزدیکی داشته باشم با بیمارها و این قضیه خیلی کمک کرد.
* علاقه‌ای به اسم تعصب ملی
فرد دیگری که با او صحبت کردیم گفت: محمد جواد حیدری متولد ۱۳۷۰ از استان فارس شهر آباده و فارغ‌التحصیل کارشناسی ارشد، عمران و بهره برداری جنگل از دانشگاه تربیت مدرس با نمره ۲۰ فارغ التحصیل دکتری عمران و بهره برداری جنگل دانشگاه تربیت مدرس با نمره عالی و عضو بنیاد ملی نخبگان دارای چندین مقاله ISI بین‌المللی و چندین مقاله علمی پژوهشی داخل کشور پذیرفته دوری پسادکتری دانشگاه لیسبون پرتقال هستم که به دلایلی نتوانستم بروم و در حال حاضر کارشناس ارشد سنجش از دور و GIS اداره کل منابع طبیعی استان فارس است.
حیدری درباره مهاجرت گفت: حقیقتا زمانی که شما برای یک کاری وقت می‌گذارید، از نظر وقت و انرژی دوست دارید به بهترین شکل انجام شود. با توجه به فرصتی که به بنده پیشنهاد شد برای پسا دکتری که به واسطه همین کار بود اما با توجه به تفکری که خودم داشتم و علاقه‌ای که نسبت به کشورم داشتم ماندم زیرا این کار را حتما باید در وطن خودم انجام می دادم.
* اینجا وطن ما است
وی افزود: در واقع ما برای ایران انتخاب شده‌ایم و وظیفه داریم که با توجه به هزینه‌هایی که کشور برای ما انجام داده در این موضوع و هزینه‌هایی که در بحث آموزش و پژوهش و حمایت از دانشجویان شده بمانیم؛ موضوع اصلی اینکه اینجا وطن ما است. جایی که ما به دنیا آمده‌ایم، انتخاب شدیم برای اینجا نکته مهم اینکه ما باید کمک و سعی کنیم کشورمان بهبود پیدا کند چه بسا که سختی‌هایی باشد و بتوانیم در وطن خودمان در بحث‌های آموزشی و پژوهشی بتوانیم به بهترین شکل کارها را انجام دهیم.
* امید برگشت به سرزمین مادری
حیدری خاطر نشان کرد: ممکن است که یک نفر خارج از کشور را انتخاب کند اما امید بر این داشته باشد که بتواند یک روزی به وطن خودش خدمت کند همچون افرادی که این کار را کردند و چون ما انتخاب شدیم برای ایران ما هم وطنمان را انتخاب می‌کنیم کسی هم دوست ندارد که وطن خود را ترک کند بنده همیشه دوست داشتم هرجایی که هستم مشکل مردم را حل کنم.
پایان پیام/